మకర సంక్రాంతి పండుగ తెలుగువారికి ప్రాణప్రదమైన పండుగ. సంవత్సరానికి మూడు పెద్ద పండుగల్లో మకర సంక్రాంతి ఒకటి. తెలుగునాటలో ఎంతో ఘనంగా జరుపుకునే ఈ పండుగ సాంస్కృతిక వారసత్వాన్ని చాటి చెప్పేది. సూర్యుడు మకర రాశిలోకి ప్రవేశించే రోజున మకర సంక్రాంతి వస్తుంది. ఇది సాధారణంగా జనవరి 14 లేదా 15న వస్తుంది. ఈ పండుగకు ఎన్నో ప్రత్యేకతలు, ఆచార వ్యవహారాలు ఉన్నాయి.
మకర సంక్రాంతి యొక్క ప్రాముఖ్యత:
- సూర్యుడి పూజ: మకర సంక్రాంతి రోజున సూర్యుడిని పూజించడం చాలా ముఖ్యమైనది. సూర్యుడు శక్తికి, జీవానికి మూలకారణం. అతని కిరణాలు భూమిపై జీవాన్ని పోషిస్తాయి.
- కృతజ్ఞత: రైతులు తమ పంటలన్ని పండిస్తారు. సంక్రాంతి పండుగ రోజున దేవతలకు, భూమికి కృతజ్ఞతలు చెల్లించడం జరుగుతుంది.
- నూతన సంవత్సరం: తెలుగు క్యాలెండర్ ప్రకారం, మకర సంక్రాంతి నూతన సంవత్సరానికి ప్రారంభం. ఇది కొత్త ఆశలు, ఆకాంక్షలకు నాంది.
- కుటుంబ సమ్మేళనం: సంక్రాంతి పండుగ సందర్భంగా బంధువులు, మిత్రులు కలుస్తారు. సంతోషంగా గడిపి అనుబంధాలు బలపరుస్తారు.
మకర సంక్రాంతి వేడుకలు:
భోగి: సంక్రాంతికి ముందు రోజును భోగి అంటారు. పాత వస్తువులను, చెత్తను తగులబెట్టి శుభ్రత చేస్తారు.
ముగ్గు: గడపారపు ముగ్గులు సంక్రాంతికి ప్రతీకం. రంగుల రంగుల పొడితో అందంగా ముగ్గులు వేస్తారు.
హరిదాసు కీర్తనలు: హరిదాసు టోలులు పల్లెటూళ్లలో మారుమోగుతాయి. భక్తి తులతూరి సంక్రాంతి వేడుకలకు వన్నె టిస్తాయి.
గోపూజ: పశువులను శుభ్రంగా తోమి, పూజలు చేస్తారు. వాటికి ప్రత్యేక పోషాకాలు వేస్తారు.
జల్లు: ముక్కనాల బంతులు, ఆటలు పాటలతో ఎల్లలు కళకళలాడతాయి. చిన్నా పెద్దా అందరూ సరదాగా గడుపుతారు.
పండుగ భోజనాలు: పొంగల్, పులగం, చక్రాలిక, జిలేబీ వంటి రుచికరమైన పదార్థాలు తయారు చేస్తారు. బంధువులతో కలిసి ఆనందంగా భోజనం చేస్తారు.
గోబెమ్మ: పెద్దలు పిల్లలకు గోబెమ్మ ఇవ్వడం ఒక ఆనవాయితీ. ఇది డబ్బు, చిరుగు ధాన్య
