నవరాత్రి / తసరా హప్ప
నవరాత్రి / తసరా నవరాత్రి, రాత్రికళ హప్ప, మూరు తినకళు మా తుర్క, శౌర్య తేవతె, మా లక్ష్మి, సమ్పత్తిన అతితేవతె మత్తు మా సరస్వతి, జ్ఞానత అతితేవతెకళన్ను పూజిసలు ౯ తినకళవరెకె ఇరుత్తతె. నవరాత్రియ ఒమ్పత్తు తినకళల్లి, హిమ్తూకళల్లి ఎల్లా సామాన్య తైనమ్తిన చటువటికెకళికిమ్త హప్ప మత్తు ఉపవాసవు ఆత్యతెయన్ను పటెయుత్తతె. సమ్జెయు తుర్కా మాతెయన్ను పూజిసలు తార్మిక న్రుత్యకళన్ను హుట్టుహాకుత్తతె. నవరాత్రియ ౧ నే – ౩ నే తిన నవరాత్రియ మొతల తిన, మనెయ పూజా కోణెయల్లి మణ్ణిన సణ్ణ హాసికెయన్ను తయారిసి అతర మేలె పార్లి పీజకళన్ను పిత్తలాకుత్తతె. హత్తనే తినతల్లి, చికురుకళు సుమారు ౩ – ౫ ఇమ్చుకళష్టు ఉత్తవిరుత్తవె. పూజెయ నమ్తర, ఈ మొళకెకళన్ను హొరతెకెతు తేవర ఆశీర్వాతవాకి పక్తరికె నీటలాకుత్తతె. ఈ ఆరమ్పిక తినకళన్ను శక్తి మత్తు శక్తియ తేవతెయాత తుర్కా మాతెకె సమర్పిసలాకితె. ఆకెయ వివిత రూపకళు, కుమారి, పార్వతి మత్తు కాళియన్ను ఈ తినకళల్లి పూజిసలాకుత్తతె. అవరు హెణ్తనత మూరు విపిన్న వర్కకళన్ను ప్రతినితిసుత్తారె, అతు మకు, చిక్క హుటుకి మత్తు ప్రపుత్త మహిళెయన్ను ఒళకొమ్టిరుత్తతె. నవరాత్రియ ౪ నే – ౬ నే తిన ఈ తినకళల్లి శామ్తి మత్తు సమ్రుత్తియ తేవతెయాత లక్ష్మి మావన్ను పూజిసలాకుత్తతె. లలితా పమ్చమి ఎమ్తు కరెయల్పటువ ఐతనే తినతమ్తు, మనెయల్లి లప్యవిరువ ఎల్లా సాహిత్యవన్ను సమ్క్రహిసి ప్రతర్శిసువుతు, జ్ఞాన మత్తు కలెయ తేవతెయాత సరస్వతి మాతెయన్ను ఆవాహిసలు తీప అతవా ’తియా’వన్ను పెళకిసువుతు సామ్ప్రతాయికవాకితె. నవరాత్రియ ౭ – ౮ నే తిన ఈ అమ్తిమ తినకళు ఆత్యాత్మిక జ్ఞానవన్ను పటెయలు పూజిసల్పటువ సరస్వతి మాతెకె సేరితె. ఇతు ఎల్లా ఐహిక పమ్తనతిమ్త నమ్మన్ను ముక్తకొళిసుత్తతె. ఆతరె ఈ వర్ణరమ్జిత హప్పత ౮ నే తినతమ్తు, యజ్ఞ (పవిత్ర అక్ని) నటెసలాకుత్తతె. తుప్ప (స్పష్టకొళిసిత పెణ్ణె), కీర్ (అక్కి పుటిమ్క్) మత్తు ఎళ్ళు పీజకళు తుర్కా మా తేవికె పవిత్ర అర్పణెయాకితె.
అవళ కోచరతె
పురాణకళు మత్తు ఆకమకళల్లి వివరిసలాత తుర్కెయ అమ్త్యవిల్లత అమ్శకళివె మత్తు ప్రతిమాశాస్త్రవు పరిణామవాకి పహళ వైవిత్యమయవాకితె. కత్తి, శమ్క, టిస్కస్, రోసరి, పెల్, వైన్‌కప్, శీప్, పిల్లు, పాణ మత్తు ఈటియన్ను హిటితిరువ హత్తు తోళుకళన్ను హొమ్తిరువమ్తె అవళు సామాన్యవాకి చిత్రిసలాకితె. అవళన్ను హెచ్చాకి సిమ్హత మేలె సవారి మాటువుతన్ను తోరిసలాకుత్తతె, ఇతరిమ్త అవళ ఆకస్ట్ హెసరు సిమ్హవాహిని, “మ్రుకకళ రాజన ముమ్తె నిమ్తిత్తాళె”. అవళు పహుకామ్తీయవాకి రాయల్ కెమ్పు పట్టెయన్ను తరిసిత్తాళె మత్తు అవళ వ్యక్తిత్వవన్ను అలమ్కరిసువ హలవారు ఆపరణకళన్ను హొమ్తిత్తాళె. అవళ కూతలన్ను కిరీటతల్లి (కరమ్తముకుట) తరిసలాకుత్తతె, అతు నమ్తర కాటవాకి హొళెయువ మత్తు కణ్ణికె హితవాత ఉత్తవాత ఐషారామి ట్రెస్‌కళల్లి హరియుత్తతె. వివిత ఉపకరణకళు విశ్వవన్ను నియమ్త్రిసలు మత్తు అవళ ఇచ్చెయన్ను పాలిసలు సహాయ మాటువ శ్రేష్ట ప్రాపల్యవన్ను ప్రతిపిమ్పిసుత్తతె.
తుర్కాతేవియ మూల – పురాణ
తేవియు హిమ్తూకళ మహాన్ తేవతె, శివన పత్ని మత్తు ఆకెయ ఎరటు అమ్శకళికె అనుకుణవాత వివిత రూపకళల్లి పూజిసలాకుత్తతె: ఉపకార మత్తు ఉక్రతె. అవళు ఉమా, “పెళకు”; కౌరి, “హళతి అతవా అత్పుత”; పార్వతి, “పర్వతారోహి”; మత్తు జకత్మాతె, “జకత్తిన తాయి” అవళ సౌమ్య వేషతల్లి. పయానక హొరహొమ్మువికెకళు తుర్కా “ప్రవేశిసలాకత”; కాళి, “కప్పు”; చమ్టి, “ఉక్ర”; మత్తు పైరవి, “పయానక.”
పూజ్య తాయి
అవళు సుమారు ౪౦౦ ఆట్ యిమ్త పూజిసల్పట్టిత్తాళె, ఆతరె పహుశః హిమ్తినతు, ఇమ్తినవరెకె. ఆకెయ సాహిత్యిక ఉల్లేకకళు ముక్యవాకి రామాయణ మత్తు మహాపారత, మహాకావ్య మత్తు పురాణ క్రమ్తకళు మత్తు వైతిక సాహిత్యతల్లి అవళన్ను హెసరినిమ్త ఉల్లేకిసలాకితె. సామాన్యవాకి, ఉత్తర పారతతల్లి తుర్కాళన్ను కౌటుమ్పిక ఐక్యతెయన్ను సారువ సౌమ్య వతు ఎమ్తు పరికణిసలాకుత్తతె ఆతరె తక్షిణ పారతతల్లి అవళు తన్న యోతర అమ్శతల్లి హెచ్చు పూజిసల్పటుత్తాళె
తేవియ అవరోహణ
హులియ మేలె కుళితిరువ సుమ్తర యోత తుర్కా, మహాన్ తేవతెయ మొతల నోట. అవళ అత్పుత ఆకమనత సన్నివేశవు తైత్యాకారత-రాక్షస మహిషాసురన తప్పాళికెయాకితె, అవరు పయమ్కర తపస్సిన మూలక అజేయ శక్తియన్ను పటెతరు. విష్ణువాకలి శివనాకలి అవన విరుత్త మేలుకై సాతిసలు సాత్యవాకత కారణ తేవతెకళు ఈ నీరు-ఎమ్మె కూళికె హెతరుత్తిత్తరు. శక్తియ జమ్టి శక్తియు మహిషనన్ను సోలిసలు మాత్ర సమర్తవాకితె ఎమ్తు తోరుత్తతె, మత్తు హతినెమ్టు తోళుకళ తుర్కవు యుత్త మాటలు హొరటితు.
తుర్కా శైలపుత్రి (పర్వతత మకళు)
అవళు హిమాలయత మకళు మత్తు ఒమ్పత్తు తుర్కెయరల్లి మొతలనెయవళు. హిమ్తిన జన్మతల్లి అవళు తక్షన మకళు. అవళ హెసరు సతి – పవాని. అమ్తరె శివన పత్ని. ఒమ్మె తక్షను తొట్ట యజ్ఞవన్ను ఏర్పటిసితను మత్తు శివనన్ను ఆహ్వానిసలిల్ల. ఆతరె సతి హటమారియాకి అల్లికె తలుపితళు. ఆక తక్షను శివనన్ను అవమానిసితను. సతియు పతియ అవమానవన్ను సహిసలారతె యజ్ఞత పెమ్కియల్లి తన్నన్ను సుట్టుకొమ్టళు. ఇన్నొమ్తు జన్మతల్లి అవళు పార్వతి – హేమావతియ హెసరినల్లి హిమాలయత మకళాతళు మత్తు శివనొమ్తికె మతువెయాతళు. ఉపనిషత్తిన ప్రకార అవళు హరితిత్తళు మత్తు ఇమ్త్రన అహమ్కార, ఇత్యాతి. నాచికెయిమ్త అవరు నమస్కరిసి ప్రార్తిసితరు, “వాస్తవవాకి, నీను శక్తి, నావెల్లరూ – ప్రహ్మ, విష్ణు మత్తు శివరు నిన్నిమ్త శక్తియన్ను పటెయలు సమర్తరు.”
